چرایی بیش فعالی کودکان

به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، ملیکا بهروش روانشناس بالینی و مشاور کودک عنوان کرد: عدم آرامش مادران در دوران بارداری در بیش فعالی کودکان بسیار موثر است چرا که به شکل های مختلفی از جمله تکلم، لجبازی و خشونت د کودکان بروز می کند.

وی در ادامه به نظارت از سوی روانشناسان و مربیان تاکید کرد و گفت: از همان آغاز دوران بیش فعالی باید این کودکان تحت نظارت و کنترل متخصصین و روانشناسان و مربیان قرار گیرند تا درمان آنان سریعتر صورت گیرد.

این روانشناس گفت: گاهی مشاهده شده که این علائم در سن های بالاتر نیز بروز می کند که این عامل باعث اختلال در رفتارهای کودکان می شود در این هنگام باید والدین نظارت مستقیم به فرزندان صورت گیرد.

وی ادامه داد: خانواده ها باید بتوانند محل امن و راحت را برای فرزندان خود فراهم آورند و با حمایت ها و همراهی های خود بتوانند آرامش را برای فرزندان خود به ارمغان آورند.

به روش اظهار کرد: درگاهی اوقات مشاهده شده که نزاع والدین نیز می تواند در بروز بیش فعالی کودکان موثر باشد و به شکل رفتارهای غیر متعارف در کودکان بروز کند.

و در ادامه به روشهای پیشگیری بیش فعالی اشاره کرد و گفت: فراهم آوردن نیازهای عاطفی، اقتصادی و امنیتی کودکان سبک های فرزند پروری و تغییر عوامل که باعث بروز این بیماری می شود و از سوی دیگر صبوری والدین نیز در پیشگیری این بیماری موثر است.

چگونـه وابستـگی فرزنـدمـان را کـم کنیـم؟(در آستانه بازگشایی مدارس)

کودکانی که وابستگی زیادی به والدین (به‌خصوص مادر) دارند، با شروع مدرسه مشکلات زیادی پیدا می‌کنند. بچه‌های وابسته، ساعت‌های زیادی را با مادر گذرانده و توجه بیش از حدی از او دیده‌اند. در رسیدن به خواسته‌هایشان به هیچ‌وجه با ناکامی روبرو نشده‌اند و نمی‌توانند کوچک‌ترین ناملایمتی را تحمل ‌کنند. آنها با شروع مدرسه و ورود ناگهانی‌ به جمع دانش‌آموزان، قادر به برقراری ارتباط و دوستی با دیگران نخواهند بود زیرا در جمع فقدان منبع عاطفه (مادر) را حس می‌کنند و محیط برایشان ناامن می‌شود. گرچه این وابستگی در کودکان کمتر شده است ولی همچنان روز اول مهر بچه‌هایی را می‌بینیم که با چشمان گریان مادر را برای رفتن سرکلاس ترک می‌کنند و حتی گاهی مادر مجبور می‌شود تا مدتی در مدرسه بماند. متاسفانه این کودکان از همان ابتدا به عنوان بچه‌هایی که از بقیه ناتوان‌ترند شناخته می‌شوند و به حضور کسی نیاز دارند تا بتوانند محیط را بپذیرند. آنها همیشه مضطربند و برای اجتماعی شدن مشکل دارند.


بیشتر کودکان مضطرب، مادرانی مضطرب دارند یعنی مادر نمی‌تواند کودک را از خودش دورکند زیرا همیشه نگران است و به کسی اعتماد نمی‌کند تا فرزندش را نزد او بگذارد. وقتی کودک از او دور می‌شود، احساس گناه می‌کند و این حس گناه را به بچه منتقل خواهد کرد. گاهی مادران برای جبران ساعت‌هایی که کنار فرزندشان نبوده‌اند به خواسته‌هایی تن می‌دهند که منطقی نیستند و پیامی هم که کودک دریافت می‌کند این است که می‌تواند حکمرانی داشته باشد. مثلا خانواده باید کمک کنند و جور تکالیف او را بکشند.

شش نکته درباره تربیت کودکان بیش فعال

شما چطور یک کودک بیش فعال وکم توجه را به انجام کار ​​سخت و طاقت فرسا تشویق می کنید؟

۱.با فرزند خود رو راست باشید

بعضی از والدین کودکان بیش فعال سعی میکنند به فرزند خود در باره ی بیماریش چیزی نگویند. مثلا به کودک خود می گویند که دارویی که مصرف میکند یک "ویتامین جادویی" است! ولی این کار صحیحی نیست. نباید کودکتان احساس کند که او را گول می زنید. بیش فعال بودن تقصیر کودک نیست. بلکه یک بیماری مغزی است که باعث میشود تمرکز کردن کودک مختل شود. کودک باید بداند که این بیماری قسمتی از وجود اوست و بداند که قابل کنترل است.

۲. بدانید که علایم کودکتان همواره یکسان نیست

مادران کودکان مبتلا به بیش فعالی باید این را بدانند که میزان تمرکز کودک در روزهای مختلف متفاوت است. ممکن است یک روز کودک در آزمون خاصی نمره ی ۹۰ از ۱۰۰ را کسب کند، فردایش در همان آزمون ۶۰ بگیرد و روز بعد ۹۵ شود. وقتی نمرات فرق میکند معمولا مادر می پرسد که "دیروز خوب امتحان دادی، چرا امروز کم شدی؟" ولی این اتفاق در یک کودک بیش فعال غیر عادی نیست.

معمولا کودکان بیش فعال باهوش هستند. آنها میدانند چه باید بکنند ولی مشکلشان این است که نمی دانند چطور کاری را شروع کنند و معمولا پیگیر ادامه ی آن نیستند.

چگونه الفبا را به کودکان آموزش دهیم؟

روانشناس کودک با تأکید بر توجه والدین و اولیای مدرسه به اختلالات یادگیری و درمان آن در سال‌های ابتدایی گفت: اگر کودک نتوانست الفبا را یاد بگیرد، آن را با خمیر درست کنید یا از او بخواهید تا آنها را روی شن بنویسد.

بدرالسادات همایونیان با اشاره به ناتوانی‌های یادگیری به عنوان یکی از دلایل افت تحصیلی در کودکان و نوجوانان اظهار داشت: اگر معلمی بتواند در محیط مدرسه و در سالهای ابتدایی مشکلات یادگیری را کشف کند و کودک را به دلیل این مشکلات سرزنش نکند در حل این مسئله بسیار مؤثر خواهد بود.

وی با اشاره به نقش والدین به ویژه مادران در شناسایی مشکلات یادگیری کودکان گفت: نقش مادر در این زمینه بسیار اهمیت دارد، مادر و معلم می‌توانند در شناسایی و درمان اختلالات یادگیری گام‌های مؤثری بردارند.

همایونیان افزود: گاهی ضعف جسمانی و فیزیکی دانش‌آموز که عمدتاً ناشی از فقر آهن، ویتامین‌ها و املاح معدنی است موجب می‌شود تا نتواند انرژی کافی برای یادگیری داشته باشد. همچنین کودکانی که موقع تماشای تلویزیون نزدیک می‌روند باید به لحاظ دیداری و شنوایی بررسی شوند این موارد به کودک بی‌انگیزگی می‌دهد و موجب خستگی او می‌شود.

این روانشناس کودک تصریح کرد: ناتوانی در یادگیری ممکن است در کودکی بر اثر تشنج و تب ایجاد شده باشد. گاهی والدین به فرزند بزرگتر توجه می‌کنند اما به فرزندان دیگر توجه لازم را ندارند، از طرفی گاهی اشکال در کارکردهای فضایی موجب افت تحصیلی می‌شود و اگر متخصصان این موضوع را به خانواده‌ها بگویند و آنها نیز در زمینه درمان با متخصصان حوزه بهداشت روان همکاری کنند،‌اختلال درمان می‌شود.

وی افزود: یادگیری از انسجام تمام حواس محقق می‌شود این حس‌ها موجب تحریک بخش‌هایی از مغز و تسهیل در یادگیری می‌شوند. اگر هر کدام از این نقاط دچار مشکل شود اختلال یادگیر ایجاد می‌شود.

این متخصص حوزه بهداشت روان گفت: طعنه زدن کلامی و رفتاری موجب می‌شود تا کودک احساس حقارت و ناکامی ‌کند و در او این تفکر به وجود آید که باهوش نیست و این سرزنش‌ها در نهایت راهی برای افت یا ترک تحصیلی شود، از طرفی حرف‌هایی که ما به کودک می‌زنیم در او هیجانات منفی و ترس ایجاد می‌کند، معمولاً‌ در این شرایط کودک تکالیف درسی خود را انجام نمی‌دهد و با این روش به توهین‌هایی که به او می‌شود پاسخ می‌دهد.

وی گفت: عزت نفس و اعتماد به نفس پایین ناشی از مشکلات یادگیری کودک است، گاهی اوقات علت افت تحصیلی، اختلالات عاطفی و محرومیت‌های فرهنگی و اقتصادی است باید در درجه اول مشکل کودک بررسی شود و سپس درمان آغاز شود، همان طور که اشاره شد ابتدا چنانچه از نظر جسمی مشکلی وجود دارد باید او را درمان کنیم و سپس به درمان ناتوانی‌های یادگیری بپردازیم.

این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: ممکن است کودک در خواندن و هجی‌ کردن مشکل داشته باشد حتی ممکن است کودک علاقه و انگیزه اش را از دست بدهد، در این موارد با ایجاد انگیزه‌ای که متخصصان انجام می‌دهند می‌توانند کودک را درمان کنند.

این روانشناس کودک گفت: باید کودک را تشویق کرد تا با روش‌هایی سطح دقت و توجه خود را بالا ببرد، از طرفی باید علت را پیدا کنید، مثلاً اگر کودک نتوانست الفبا را یاد بگیرد آن را با خمیر درست ‌کنید یا از او بخواهید تا آنها را روی شن بنویسد، بعد از یادگیری حروف الفبا اتفاق خوبی که می‌افتد این است که کودک می‌تواند کاری را که تا دیروز نمی‌توانسته انجام دهد به اتمام برساند و این مسئله در روحیه او مؤثر است.

وی خاطرنشان کرد: گاهی لازم است چیزهایی را که کودک بلد است برای او تکرار کنیم تا بداند که بعضی چیزها را می‌داند از طرفی تقویت حواس پنج‌گانه موجب می‌شود تا افت تحصیلی کاهش پیدا کرده و ناتوانی‌های یادگیری برطرف شود به شرط اینکه به موقع باشد و والدین و اولیای مدرسه نسبت به این اختلالات آگاهی داشته باشند و آنها را به موقع تشخیص دهند تا به دوران دبیرستان نرسد، همچنین گاهی گویش معلم در افت تحصیلی مؤثر است که باید به این نکته نیز توجه شود.

بیش ‌فعالی‌ کودکان‌

 

امروزه‌ بسیاری‌ از مادران‌ و پدران‌ از شیطنت‌ بسیار زیاد کودکانشان‌ شکایت‌ دارند. آنها اظهار می ‌دارند که‌ فرزندشان‌ مرتب‌ در حال‌ حرکت‌ و فعالیت‌ است‌ و نوعی‌ حالت‌ بی‌ قراری‌ و ناآرامی‌ در او مشاهده‌ می ‌کنند. برخی‌ از این‌ والدین‌ از فقدان‌ تمرکز حواس‌ و ضعف‌ درسی‌ کودک‌ نیز صحبت‌ می‌ کنند. آنها علت‌ این‌ فعالیت‌ بیش‌ از اندازه‌ را نمی ‌دانند و مرتب‌ فرزندشان‌ را مورد سرزنش‌ قرار می‌ دهند. این‌ کودکان‌ بعضاً مورد انتقاد و تنبیه ‌ بسیار زیاد قرار می ‌گیرند. عده‌ای‌ از پدر و مادرها کنترل‌ خود را از دست‌ می ‌دهند و این‌ کودکان‌ را به‌ شدت‌ کتک‌ می‌ زنند یا آنها را تهدید می ‌کنند. در این‌ نوشتار سعی‌ شده‌ است‌ پدیده‌ بیش ‌فعالی‌ در کودکان‌ توضیح‌ داده‌ و راه‌های‌ برخورد مناسب‌ با این‌ حالت‌ ارائه‌ شود.

اختلال‌ بیش‌ فعالی‌ که‌ در اغلب‌ موارد با نقص‌ توجه‌ همراه‌ است، معمولاً در دوران‌ کودکی‌ بروز می‌ کند. تشخیص‌ این‌ اختلال‌ در سنین‌ زیر پنج‌ سال‌ قدری‌ مشکل‌ است زیرا امکان‌ دارد با رفتارهای‌ طبیعی‌ و شیطنت ‌آمیز کودکان‌ اشتباه‌ گرفته‌ شود. با این ‌حال، متخصصان‌ می‌ توانند این‌ اختلال‌ را تشخیص‌ دهند و پیش‌ بینی‌های‌ لازم‌ را به‌ عمل‌ آورند. این‌ اختلال‌ با فعالیت‌ بیش‌ از اندازه، خرابکاری‌ و آزار رساندن‌ همراه‌ است.

بیش ‌فعالی‌ کودکان‌

زمان شروع مدارس در صبح زود اشتباه است

محققان معتقدند کودکان و نوجوانان در شبانه‌روز به ۸.۵ تا ۹.۵ ساعت خواب نیاز دارند این در حالی است که شروع مدارس در ساعت ۸ صبح این مقدار خواب کافی را برای آن‌ها فراهم نمی‌کند.

به گفته محققان خواب کافی برای سلامتی، امنیت روانی و یادگیری کودکان بسیار ضروری است و بنابراین بلند شدن در صبح زود سبب بدخوابی و خواب ناکافی در نوجوانان می‌شود.

اما راهکار چیست؟ محققان با بررسی بیش از ۴۰ هزار نوجوان آمریکایی دوره راهنمایی و دبیرستان دریافتند که از هر پنج مدرسه تنها یک مدرسه در ساعت ۸.۳۰ صبح آغاز به کار می‌کند این در حالی است که کم‌خوابی در دوران نوجوانی و در فصل مدارس، سبب چاقی، افسردگی و عدم موفقیت در انجام صحیح تکالیف در این افراد می‌شود.

به پیشنهاد محققان، مؤسسات بهداشت عمومی می‌بایست با توجه به شرایط زیست‌محیطی و محل زندگی نوجوانان زمان آغاز به‌کار مدارس را حداقل تا ساعت ۸.۳۰ به تأخیر بیندازند.

همچنین خانواده‌ها باید در زمان ثبت‌نام مدارس توجه داشته باشند که کدام مدرسه شرایط بهتری را برای داشتن خواب کافی در طول شب برای فرزندان آن‌ها فراهم می‌کند.

از سوی دیگر خانواده‌ها می‌توانند شرایط بهتری را برای داشتن یک خواب خوب در فرزندان خود ایجاد کنند که از جمله این شرایط می‌توان به در نظر گرفتن زمان منظم برای خواب و بیداری نوجوانان، حذف فناوری‌هایی مانند بازی‌های رایانه‌ای، رایانه و تلفن همراه از اتاق‌خواب نوجوانان اشاره کرد.

نتایج این تحقیقات در نشست سالیانه جامعه دانشگاهی کودکان در آمریکا مطرح شده‌است.